Cách viết lá Triệu cho đám tang

Viết lá Triệu cho đám tang là gì?

Lá triệu còn được gọi là "Minh Tinh". Minh tinh là một thứ cờ làm biệt hiệu của người chết. Cờ ấy làm bằng lụa đỏ, có chữ tên họ cùng thuỵ hiệu và chức tước phẩm hàm của người chết.

Lá triệu (tờ triệu) viết bằng phấn trắng; cũng có thể làm bằng lụa đỏ viết bằng vôi trắng. Minh tinh buộc vào cán bằng cành tre, dựng bên phía đông linh sàng" (Phong Tục Việt Nam).

Cách viết lá Triệu

Về phép viết Lá Triệu (minh tinh), có một quy tắc bắt buộc là: "Nam linh, Nữ thính, bất dụng Quỷ, Khốc nhị tự"; nghĩa là khi viết minh tinh phải tính số chữ sao cho chữ cuối cùng của dòng này (chữ cữu) phải rơi vào đúng chữ linh (nếu người chết là đàn ông) và chữ thính (nếu người chết là đàn bà).

Thông dụng lấy cách viết “ Quỷ, Khốc, Linh, Thính”. Quy tắc: Nam Linh, Nữ Thính. Cứ đếm chữ vào các cung trên là được, thêm bớt sao cho đúng là được.

Viết lá Triệu cho tang lễ Phật giáo

Viết Lá Triệu theo Nghi thức Phật giáo, muốn tránh lỗi, phải tính cho đúng. Tính theo : Quỷ, Khốc, Linh và Thính. Bắt đầu sáu chữ Án đến hết chữ cuối cùng. Và, chữ cuối cùng không nên phạm vào các chữ sau đây : Quỷ và Khốc. Nếu theo nghi có các chữ : Sanh, Lão, Bệnh và Tử thì phải tránh các chữ Bệnh, Tử. Lá triệu có lòng chữ dài hay ngắn là tùy theo cuộc sống của Hương linh khi còn tại thế. Ví dụ : Hương linh đã quy y Tam bảo rồi, bên cạnh đó muốn thêm địa vị, chức týớc và vai vế trong gia đình (tức là thứ tự trong gia đình.)).

Dưới đây là một câu Triệu ví dụ (tức câu mẫu).

Án, Tây phưõng tiếp triệu phục vị chánh độ (hay Chánh tiến) tý linh, ( ) tánh : ..., Pháp danh : ...

Nguyên sanh : ... (tuổi gì ? ví dụ nhý : Ất sửu, Giáp thân, Quý tỵ, Nhâm dần, đinh dậu, ...)

Hưởng thọ trần thế : ... tuế. (Mấy tuổi để vào đây. Tuy nhiên phải nhớ rằng : Từ 60 tuổi đến 69 tuổi thì được gọi là Hạ thọ. Từ 70 tuổi đến 79 tuổi thì đề là Trung thọ. Từ 80 tuổi đến 89 tuổi thì đề là Thượng thọ. Trên số nầy thì được gọi là Thượng thượng thọ, để thay thê chữ tuế.).

Tốt vu : ... niên, ... nguyệt, ... nhật, đệ :  ... hàng (hàng thứ mấy), thần hồn (Chánh hồn), tự (dành cho Nam, Hiệu dành cho Nữ) viết hoa khai chi thiên cữu.

Nam thì kết thúc có chữ Linh. Nữ kết thúc có chữ Thính.

Nếu là Phật tử thì mở đầu bằng 4 chữ: "Tây Phương tiếp triệu" hay "Ngũ Phương tiếp triệu" (người thường)

Vd: “Tây phương tiếp triệu, Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam Quốc, Chánh quán ... (nếu có), trú Bình Thuận tỉnh, Phan Thiết thành phố, Đức Long phường, Cố Từ Mẫu (Phụ, Phu, Thê, v.v...) tánh, Vĩnh xuyên quận (họ Trần) (có thể lược), Trần Thị hiệu A (Trần Văn tự B ), Thọ tam quy y pháp danh ... ... (có thể lược), Hưởng dương/thọ Lục Thập Cửu (69) tuế, Đệ nhất Hàng/ Nương (Thứ 2 trong nhà, tuỳ thứ tự trong gia đình), Gia biểu viết Hiền Nhơn/ Hoà (Thiện lương, Thuần hậu, Trung tín, v.v...) chi linh cửu."

Lá triệu thường được treo trước quan tài

Cụ thể trường hợp bà Nguyễn Thị A - Pháp danh: Nhuận B, Thứ 4, 59 tuổi, nguyên quán Nam Định, sống ở Đức Long- Phan Thiết, Bình Thuận thì viết:

五方接召共和社會主義越南國正貫南定往平順省潘切市德龍坊故慈母姓阮氏號阿享陽五十九歲第四娘家表曰淳厚之靈柩

hoặc:

西方接召共和社會主義越南國正貫南定往平順省潘切城鋪德龍坊故慈母姓陳留郡阮氏號阿法名潤B享陽在世五旬九歲第四娘家曰䝨人之柩

(Lưu ý tuỳ thuộc vào giới hạn của quy tắc đếm 4 chữ cho Nam và Nữ khác nhau nên có thể thêm bớt linh động sao cho đúng. Các chữ có thể thêm hoặc lược bớt như:

- Từ Mẫu = Mẫu

- Thập = Tuần

- Gia biểu viết = gia viết = biểu viết

- Hiền Hoà = Hiền Nhơn = Trung Tín = Thiện Nam (Nam)

- Thuần Hậu = Thuần Lương = Trinh Thuận = Tín Nữ (Nữ).

Trong lúc di quan, lá Triệu thường được cầm đi trước xa tang

Chuẩn bị động quan Lá Triệu được lật đi lật lại theo phong tục nam lật 7 lần, nữ 9 lần. Sau đó đốt (xé) họ rồi để trên quan tài.

Xem thêm Thọ mai gia lễ để biết thêm cách dùng để nhận xét và khen ngợi người đã mất cho phù hợp. Người chết trẻ, là con cái, phụ nữ chưa chồng, người thủ tiết thờ chồng, người được xóm làng yêu quí, v.v...)

Sau khi quan tài hạ thuyệt, lá Triệu (minh tinh) được trải lên mặt áo quan rồi mới lấp đất. Đến đây, minh tinh đã mang ý nghĩa là một tấm giấy thông hành của người chết khi về thế giới bên kia…

Ngày xưa có quan niệm, chôn xác chứ không chôn họ, vì thế sau khi "Thầy chủ đám" tuyên triệu 3 lần xong thì bảo "đạo tỳ" (nhà đoàn) xoá chữ Họ trên lá triệu đi. Sau đó, dùng 1/2 "đất rốn" của huyệt đè lên, phần đất còn lại thay cát trong lư nhang mang về nhà thờ.