Các lễ cúng trong đám tang

Sắm mâm cúng 100 ngày

Theo Đạo Phật, sát sinh là tội nặng. Do đó các ngày cúng tốt nhất nên cúng đồ chay để giảm nghiệp cho linh hồn. Giúp họ sớm về cõi lành và đầu thai vào kiếp sống mới tốt đẹp hơn. Tuy nhiên việc này còn tùy thuộc vào nghiệp khi người đó còn sống gây ra. Đồ chay cũng có nhiều cách chế biến đa dạng, rất ngon và dễ ăn với mọi người. Vì vậy cúng 100 ngày có thể cúng đồ chay. 

Bên cạnh đó, thông thường mọi người vẫn hay sử dụng cỗ mặn để đãi thực khách. Nên từ giờ có thể thay bằng cỗ chay để tạo phước lành cho mọi người.

Ngày giỗ là lúc thể hiện lòng thành kính, tưởng nhớ của con cháu với người thân đã mất. Đồng thời cũng là lúc cầu mong cho linh hồn người mất ra đi thanh thản. Do vậy, việc chuẩn bị sắm lễ cúng cũng cần lưu ý một số điều để tránh phạm phải điều cấm kỵ. Các lễ vật trên mâm cúng không cần quá cầu kỳ. Chỉ cần có sự có mặt của tất cả thành viên trong gia đình. Gia đình cần chuẩn bị mâm lễ với những món như sau để dâng lên bàn thờ:

- 1 bát cơm úp.

- 1 quả trứng luộc cắt làm đôi đặt cùng với đĩa muối trắng.

- Các món ăn đơn giản hằng ngày (Canh, rau, thịt…)

- Rượu; Trà; Nước.

- Hương trầm, hoa, trái cây tươi.

Tùy vào điều kiện của mỗi gia đình, cũng như lòng thành. Từ đó có sự chuẩn bị nhiều hoặc ít khác nhau. Nhà không có thì bát cơm, đĩa muối cũng đủ thể hiện tấm lòng. Tuy nhiên, trong lễ cúng cần bắt buộc có vàng mã.

Khi đã chuẩn bị đầy đủ lễ vật, gia đình tiến hành thực hiện nghi thức khấn vái và thắp hương. Tiếp đến đặt đũa giữa bát cơm, rót rượu ra chén, rót nước và đốt vàng mã đã đặt trên bàn thờ.

Cúng Giỗ Đầu (Tiểu Tường)

Một năm, thời gian tuy có dài, nhưng nỗi đau mất người thân vẫn chưa đủ để hàn gắn vết thương lòng, chưa đủ thời gian xóa đi những kỷ niệm buồn, vui gắn bó giữa người sống và người chết, chưa đủ thời gian làm khuây khoả được nỗi đau mất người thân của người sống.

Trong ngày cúng giỗ đầu, khi cúng tế người chết, người sống mặc bộ tang phục như ngày đưa ma, nhất là con cháu, để tỏ lòng nổi nhớ thương vô hạn chưa nguôi với vong hồn người khuất. Con cháu khi tế lễ cũng khóc như khi đưa đám ma.

Sắm lễ cúng giỗ đầu

- Mâm lễ mặn ở miền Bắc, mâm giỗ thường có những món quen thuộc đó là xôi, giò, gà luộc, canh, cơm, nem rán…

- Mâm lễ mặn ở  miền Trung thì thường cầu kỳ hơn, trên mâm cúng giỗ gồm có: Thịt gà, thịt vịt, các món cá hoặc tôm nem chả, canh bún.

- Mâm lễ mặn ở miền Nam thường các gia đình sẽ lên thực đơn đầy đủ bốn món: Hầm, Thịt luộc, Xào, Kho (món kho thịt heo, thịt ba chỉ, xào với rau cải đồ lòng….)  

Mỗi vùng miền đều có những phong tục riêng, nhưng điều cần lưu ý đó là những món cúng phải là những món ăn quen thuộc, dễ ăn, phù hợp với văn hóa vùng miền, bày trí sạch sẽ, gọn gàng để bảo đảm sự tôn nghiêm trong tâm linh.

- Hoa, quả, hương, phẩm oản

- Đồ hàng mã tiền, vàng, mã làm bằng giấy

- Vật dụng hàng mã như quần, áo, nhà cửa, xe cộ và một hình nhân. 

Hình nhân ở đây không có nghĩa là thế mạng cho người thật (người còn sống) mà là do nhân dân tin rằng, với phép thuật của thầy phù thủy thì hình nhân này sẽ hóa thành một người thật, xuống dưới Âm giới để hầu hạ vong linh người mất. Gia chủ sẽ đem những đồ lễ này lên bàn thờ để cúng.

Cúng xong thì đem ra ngoài mộ để đốt. Những đồ vàng mã trong ngày Tiểu Tường được gọi là mã biếu, vì khi những đồ lễ này được gửi từ cõi Dương gian xuống dưới cõi Âm ty thì người quá cố và Gia tiên không được dùng, mà phải đem những đồ lễ này đi biếu các Ác thần để tránh sự quấy nhiễu.

Sau khi lễ Tạ và hóa vàng xong, gia chủ bầy cỗ bàn mời họ hàng, khách khứa ăn giỗ. Khách đến ăn giỗ ăn mặc trang nghiêm, vẫn còn một sự bi ai, sầu thảm như ngày để tang năm trước. Sau lễ này, người ta sẽ sửa sang lại mộ cho người quá cố, thi hài vẫn nằm dưới huyệt hung táng.

Xem thêm: Chiêu hồn nhập mộ là gì?

Cúng Giỗ 2 Năm - Cúng giỗ hết (Đại Tường)

Ngày giỗ hết, tức là ngày giỗ năm thứ hai ngày người chết về cõi vĩnh hằng, hay còn gọi là giỗ đại tường.